Tel:
Fax:
Email:
www.hayatiboskut.com.tr
1.3 BİLGİSAYARLARIN ÇEŞİTLERİ
Bilgisayarlar veri İşlem, Fiziksel büyüklük ve Bağlantı şekillerine göre üç gurupta toplaya biliriz.
- Veri işleme şekline göre bilgisayar çeşitleri
1.Sayma tekniğine dayalı bilgisayarlar: Tüm işlemleri sayılarla (dijital kodlarla) yapan bilgisayarlardır. Dijital terimi İngilizce “Digital” kelimesinden dilimize geçmiş olup Türkçe karşılığı “Sayısal” demektir. Dijital bilgisayarlar, yukarıda belirtildiği gibi 0(sıfır) ve 1(bir) bitleri ile çalışmaktadır. Çoğu bilgisayarlar aynı anda 8 bitlik bilgiye işleyebildiklerinden “Byte” tanımı yapılmıştır. (bilgisayarda en küçük veri birimi olarak bit tir. 8 bit bir byte tır. Bunun anlamı bir karakter bir byte olarak diskteki kapladığı alandır.) dijital bilgisayarlar artık analog bilgisayarların gördükleri görevlerinde üslenmişlerdir. Bu gibi hallerde girişte analog/dijital çıkışta dijital/analog çeviriciler kullanılır. Dijital bilgisayarlar, değişik bilgileri ve aynı anda birden fazla bilgiyi işleyebildiğinden çok yaygın kullanılma alanı bulunmaktadır.
2. Ölçme tekniğine dayalı bilgisayarlar: fiziksel büyüklükleri ölçen ve sonuçlar yine fiziksel büyüklük olarak geri veren bilgisayar çeşididir. Bu tip bilgisayarlara analog (örneksel) bilgisayarlarda denir. Analog kelimesi yabancı dilden, olduğu gibi Türkçeye aktarılmış bir kelimedir. Türkçeye benzeşimli, örneksel, olarak tercüme edilebilir. analog bilgisayarlarla, değişimi sürekli olan bazı fiziksel büyüklüklerin kontrolü yapılır. Bunların devre değerlerinin, sabit kalması veya yerine göre belirli oranlarda büyütülüp küçülmesin sağlanır. Analog bilgisayarlardan genellikle endüstride yararlanılır. Kontrolü yapılan fiziksel büyüklükler şöyle sıralana bilir. Sıcaklık, basınç, kuvvet, hız, nem, gaz, duman, renk, konum vs. bunlardaki değişim bazı yöntemlerle gerilim veya akım değişimi haline dönüştürülüp bilgisayara uygulanır. Bilgisayar çıkışı ise kontrol devresine verilerek gerekli işlemler yerine getirilir. Anlog bilgisayarların temel devreleri operasyon el amplifikatör (işlemci yükseltgec)lerdir. Bunlar entegre devre olarak üretilir. Operasyon el amplifikatörlerle yalnızca matematiksel işlemler yapılabilmektedir. Bunlara uygulanan çok küçük gerilim değerlerinde bile çok büyük kazanç elde etmek mümkündür. Uygulanan gerilim değerleri oranında toplama çıkarma, çarpma, bölme, entegral, diferansiyel ve logaritma işlemleri yapar. Analog bilgisayarların asıl kulanım alanı endüstride Proses kontrolüdür. Yani üretim kademelerinde otomatik kontroldür.
3. Karma(hybrid) bilgisayarlar: Sayısal ve analog bilgisayarların karışımından oluşan bilgisayarlardır. Bu tip bilgisayarlar fabrikaların otomasyon sistemlerinde kullanılmaktadır.
- Fiziksel büyüklüklerine göre bilgisayar çeşitleri.
1. Küçük boy bilgisayarlar: Yaygın olarak kullanılan bilgisayarlar bu türdendir. Bunlar PC (personel computer) olarak adlandırılır. Küçük boy bilgisayarlarda üç gruba ayrılabilir bunlarda masa üstü, diz üstü, avuç içi bilgisayarlardır. Masa üstü bilgisayarlar için aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.
Masa üstü bilgisayar görülmektedir.
1. Büyük boy (server) bilgisayarlar: Fiziksel yapı, işlem hacmi ve çevre birimleri açısından büyük boyutlardır. Bu tür bilgisayarlara ana bilgisayar olarak anılır. Bu makineler banka, fabrikalar, üniversite, araştırma merkezi gibi yerlerde kullanılan bilgisayarların bağlı olduğu ana bilgisayarlar bu türdendir.
- Bağlantı şekillerine göre bilgisayar çeşitleri
Bağlantı şekillerin göre bilgisayarlar iki kısma ayrılır.
1. Tek kullanıcılı bilgisayarlar: çalışma anında başka bir bilgisayar tarafından kontrol edilmeyen veya başka bilgisayarlarla bağlantısı olmayan bilgisayardır.
2. Çok kullanıcılı bilgisayarlar: ana bilgisayarlara bağlı olan ve ana bilgisayar tarafından yönlendirip kontrol edilen makinelerdir. Çok kullanıcılı bilgisayar sisteminde şu donanımlar bulunur.
- Ana bilgisayar
- Ağ yapısı
- Dağıtıcı (hup)
- Terminaller (ana bilgisayar bağlı olarak çalışan bilgisayarlara terminal denir)
1.4 BİLGİSAYAR AĞLARI
Veri (data) iletmek ve bilgisayar kaynaklarını ortak kullanmak, işlevin gerçekleştirmek için birden çok terminallerin birbirine bağlanmasına ağ denir. Bu olay bilgisayarların veya terminallerin birbirleri ile haberleşmesini sağlamaktır.
Bilgisayar ağlarını sınıflandırmak gerekirse
- LAN(Local Area Network) Türkçe karşılığı yerel Ağ
- INTERNET WORKING Türkçe karşılığı Çoklu LAN ağı
- MAN( Metropolitan Area Network) Türkçe karşılığı orta büyüklük alanlı ağ
- WAN( Wide Area Network) Türkçe karşılığı uzak alanlı ağ
Bu ağlardan internet işlevini gerçekleştirmek için ilk önce modem olması ve daha sonra WAN (uzak alanlı) ağa bağlanarak internete bağlanmış oluruz. Yalnız burada başka bir kavram daha var o da intranet dır. Bu ise bir kurum içinde interneti kullanarak yapılan işlemlere intranet denir.
1.5 BİLGİSAYARIN VERİ İŞLEME ŞEKİLLERİ
Bilgisayara veri giriş işlemleri günlük hayata kullanılan harf ve rakam gibi sembollerden yararlanılır. Bilgisayar bunları kendi mantık çözümleyicilerle belirli forma dönüştürür. Bilgisayara girilen verilerde iki grup altında toplanır. Bunlardan birisi Sayısal (nümerik) verilerdir. Diğeri ise Alfa sayısal (alfa nümerik) verilerdir. Alfa sayısal veriler harf, rakam ve özel karakterlerin bir arada kullanılabildiği veri tipidir. Bilgisayara girilen karakterlerin her biri “0”(sıfır) ve “1” lerden oluşan ikili (binary) sayı sistemiyle yorumlar ve işlem yapar. Yani, bilgisayara girilen her türlü bilgi ilk önce ikili sayıya dönüştürülür. Karakterler sekiz adet “0” ve “1” den oluşan sayılarla ifade edilir. Bu “0” ve “1” lerin her birine bit adı verilir. Bit en küçük bilgi birimidir. Sekiz bit de bir byte eder. Yani bir harf demektir. Bit ifadesi ise Binary digit (ikili sayı)sözcüklerin kısaltılmasıyla oluşturulmuştur.
Bilgisayarlarda iki çeşit kodlama sistemi vardır. Bunlar;
- ASCII (American Standart Code For Information Interchange): Bu kodlamaya göre A harfinin karşılığı 65 yani 010000012 dir. Sayıları ele aldığımızda ise bir byte en büyük olarak 255 tam sayısı saklanabilir.
- EBCDIC(Extended Binary Coded Decimal Interchange Code):IBM tarafından geliştirilmiş kodlama sistemidir. Bu sistem BCD kodlama sisteminin geliştirilmişidir. Bu sistemin değişik alt türleri vardır. Bu türler karşılıklı olarak uyum içinde değildir. IBM, kendine özgün olmak üzere türleri birbirine çeviren yazılımlarda üretmiştir. Örneğin EBCDIC kodunda büyük A harfi 193, a harfi ise 129 sayısıyla kodlanmıştır. Bazı yazılım dillerinde bu kodlamaları gerçekleştirmek için alt tuş la birlikte rakamları kullanarak istediğimiz objeyi de ekranda göstere biliriz.
1.6 DONANIM
Donanım kavramına neden ihtiyaç duyulur? Çünkü kullandığımız araç nedir, nasıl çalışır, nasıl çalıştırılır. Bu soruların cevabını bulmak için bilgisayarı iki kısımda inceleyerek öğrene biliriz.
- Donanım (hardware)
- Yazılım (software)
Bilgisayarın iç ve dış donanım birimlerinin görünüşü
Bilgisayar sisteminin işleyişi hardware ve software bileşenlerinin uyumlu çalışmasıyla
gerçekleşir. Donanım, bilgisayarı fiziksel birimlerin tamamına verilen addır. Yazılım, var olan donanımdan faydalanmayı sağlayan programlardır. Yazılımlar temelde, fonksiyonları açısından işletim sistemi ve uygulama programları olarak iki gruba ayrılabilir.
Kullanıcı
Uygulama Programları
İşletim Sistemleri
Donanım
Yazılım
Donanım
Bilgisayar iç donanım fonksiyonel açıdan üç temel birim altında incelenebilir.
- CPU (central Process Unit) Merkezi işlem birimi: CPU sistem içerisinde komut icra işlemini yerine getirir. Sisteminin programlar doğrultusunda denetimi ve idaresi merkezi işlem biriminin görevidir.
- MEMORY: Sistemde bilgi depolayan tüm birimler bu başlık altında değerlendirile bilir. RAM (Random Access Memory), ROM (Read Only Memory) yarıiletken bellekler ve manyetik bilgi depolama (hard disk, Floppy disk, CD)aygıtlarından oluşur.
- INPUT-
OUTPUT (Giriş- Çıkış) birimi: bilgisayarın dış dünya ile haberleşmesini sağlayan birimlerdir. Dışardan sistem veri alınması yada bilgisayar çevre elemanlarına bilgi aktarılması işlerini düzenleler. Giriş- Çıkış biriminin dış birimler ile bilgi alış verişlerini PORT adı verilen veri bağlantı kapıları aracılığı ile gerçekleşir. Verinin girişini klavyeden, çıkış monitörden sağlanır. Aynı zamanda Giriş- Çıkış birimleri olaraktan tanımlanır.
Çok kullanıcılı bilgisayar sisteminin blok şeması
